VINACHEM

Dịch COVID-19 đã dẫn đến những biến đổi lớn trên thị trường chất dẻo toàn cầu, khiến cho các nhà sản xuất polyme phải vất vả chuyển hướng và điều chỉnh trong thời gian ngắn.

Công ty Braskem, nhà sản xuất hóa dầu và polyme hàng đầu thế giới, đã phải áp dụng những biện pháp đặc biệt để duy trì sản xuất polypropylen trong những ngày đầu của dịch.

Trong tháng 3, khi các lệnh phong toả khiến cho nước Mỹ phải đóng cửa, người lao động của Công ty Braskem đã tình nguyện sống tại các nhà máy của Công ty ở Pennsylvania và West Virginia trong thời gian 28 ngày nhằm tự cách ly với virut corona. Công nhân trong Công ty nhận được tiền đền bù đặc biệt và tự nấu ăn trong nhà bếp ngay tại phân xưởng. Họ sản xuất polyme cho sợi không dệt dùng trong khẩu trang N95 và các dụng cụ bảo hộ khác.

Trường hợp của Braskem là một trong những ví dụ về việc các nhà sản xuất hóa chất Mỹ đã phải làm như thế nào để duy trì hoạt động của các nhà máy trong bối cảnh dịch COVID-19. Phần lớn các công ty khác đã thực hiện giãn cách xã hội và tuân thủ các biện pháp phòng ngừa khác.

Nhu cầu thị trường sụt giảm

Trong khi các công ty như Braskem tìm cách duy trì hoạt động sản xuất thì tình hình ở phía các khách hàng cuối dòng lại hoàn toàn khác. Ngành sản xuất xe ôtô đã bị ảnh hưởng nặng nề vì lệnh phong toả và yêu cầu giãn cách xã hội. Các dây chuyền lắp ráp ôtô ở Trung Quốc, châu âu và Mỹ đã phải tạm dừng hoạt động. Tại Mỹ, doanh số xe ôtô bán ra trong tháng 4/2020 giảm 46% so với cùng kỳ năm trước. Tại Trung Quốc và châu âu, nhu cầu xe ôtô trong những tháng cao điểm của dịch COVID-19 đã giảm 80%.

Công ty Celanese chuyên sản xuất hóa chất và vật liệu chuyên dụng, với 15% doanh thu đến từ lĩnh vực polyme kỹ thuật cho xe ôtô, đã phải chịu thiệt hại nặng khi hầu như không còn đơn đặt hàng vì nhu cầu từ thị trường xe ôtô tại Mỹ giảm 80%, nhu cầu của thị trường toàn cầu giảm 50%.

Thị trường ôtô lao dốc đã ảnh hưởng đến Công ty hóa chất đa quốc gia Lyondell Industries. Công ty đã bắt buộc phải dừng hoạt động các nhà máy sản xuất hợp chất polypropylen cho xe ôtô tại Mỹ.

Hoạt động xây dựng cũng đình trệ, ảnh hưởng đến nhu cầu PVC dùng cho đường ống, ván nhựa, cửa sổ, cửa đi. Theo Cục Thống kê Mỹ, lượng nhà mới xây trong tháng 4 đã giảm 19% so với cùng kỳ năm trước, tiêu thụ PVC giảm 25%.

Điều chỉnh sản xuất theo nhu cầu mới

Trái với những ngành sản xuất công nghiệp quy mô lớn, ngành sản xuất bao bì thực phẩm đã trở thành lĩnh vực hoạt động thành công trong năm. Những thay đổi về lối sống do dịch COVID-19 gây ra đã tạo nên trạng thái bình thường mới, nhu cầu của người tiêu dùng về thực phẩm đông lạnh, sản phẩm sữa và thực phẩm đóng gói tăng khoảng 30%. Nhu cầu về các sản phẩm bọt polystyren như khay thịt trong siêu thị, hộp đựng trứng tăng mạnh do người dân tự nấu ăn ở nhà nhiều hơn.

Đồng thời, dịch COVID-19 đã thúc đẩy doanh số polyme cho thị trường y tế lên những mức cao chưa từng thấy. Ví dụ, trong tháng 2/2020 sản lượng mặt nạ kiểu N95 của Trung Quốc đã tăng vọt từ 20 triệu lên 150 triệu chiếc/ngày.

Nhưng không chỉ ở Trung Quốc. Từ khi bắt đầu cuộc khủng hoảng do dịch COVID-19, Công ty DuPont đã tăng sản lượng quần áo bằng sợi polyeste không dệt lên thêm 9 triệu bộ/tháng, cao hơn gấp đôi sản lượng bình thường.

Những công ty hóa chất và polyme quy mô lớn cũng mở rộng sản xuất và tiến hành trang bị lại hệ thống thiết bị để sản xuất vật liệu phục vụ ngành y tế. Công ty Eastman Chemical nhận được nhiều đơn đặt hàng cho những sản phẩm phục vụ công tác phòng chống dịch COVID-19 mà hiện đang rất thiếu nguồn cung. Tương tự như nhiều công ty hóa chất, Eastman đã sản xuất dụng cụ sát khuẩn tay chứa cồn để phục vụ các địa phương xung quanh. Eastman cũng sản xuất màng polyetylen terephtalat (PET), nguyên liệu quan trọng cho các loại kính che mặt trong suốt. Ngay sau khi được biết về nhu cầu kính che mặt cho các nhân viên y tế, Công ty đã lập kế hoạch khẩn cấp và tổ chức sản xuất đáp ứng đủ số lượng cần thiết. Chỉ trong một thời gian ngắn, Eastman đã sản xuất đủ màng PET cho 100.000 chiếc kính che mặt.

Cùng lúc đó, các nhà sản xuất polyme kỹ thuật đã nhận được rất nhiều đơn đặt hàng các loại chất dẻo dùng cho thiết bị y tế. Tại Ohio (Mỹ), Công ty Covestro sản xuất các hợp chất polycacbonat và các loại nhựa nhiệt dẻo như arylonitril butadien styren (ABS). ABS được sử dụng để sản xuất các chất dẻo dùng trong máy thở, đầu nối ống truyền dịch, nhiệt kế, máy gây mê,… Theo giám đốc Covestro, nhu cầu chất dẻo từ ngành sản xuất xe ôtô giảm mạnh, nhưng bù vào đó nhu cầu của ngành y tế đã tăng đáng kể. Lượng đặt hàng chất dẻo cho các thiết bị y tế đã liên tục tăng, đôi khi tăng gấp đôi chỉ sau một tuần.

Trong khi cố gắng đáp ứng đơn đặt hàng cho các thiết bị y tế và hàng hóa thiết yếu khác, các công ty cũng đồng thời phải thực hiện các biện pháp phòng chống dịch COVID-19, ví dụ giữ khoảng cách giữa các vị trí làm việc, lắp đặt các lớp chắn trong suốt, đeo kính che mặt. đối với các nhà máy hóa chất không sử dụng nhiều công nhân thì việc tuân thủ những tiêu chuẩn như vậy là điều tự nhiên. Nhưng một số nhà máy khác đã phải thay đổi quy trình làm việc. Ví dụ, nhà máy của Công ty Covestro ở Massachusetts (Mỹ) đã tiến hành đo nhiệt độ những người làm việc đi vào nhà máy, cách ly nhân viên các nhà thầu ở bên ngoài, cọ rửa chỗ làm việc, bố trí các ca làm việc cách xa nhau, cách ly những công nhân có triệu chứng nhiễm bệnh trong 14 ngày. Nhà máy lập thêm một phòng điều khiển tạm thời để giảm một nửa số nhân viên làm việc trong phòng điều khiển.

Các công ty đang bắt đầu nghĩ đến những bước tiếp theo khi nền kinh tế mở cửa trở lại. Những bài học kinh nghiệm đã rút ra trong dịch COVID-19 sẽ được họ áp dụng trong tương lai.

Vấn đề quan trọng hiện nay là khi nào thị trường sẽ hồi phục? Chắc chắn là cuộc khủng hoảng kinh tế sẽ còn kéo dài một thời gian sau khi cuộc khủng hoảng y tế đã chấm dứt.

Theo Giám đốc Công ty Covestro, nhiều nhà máy sản xuất hóa chất và chất dẻo tại Mỹ đã khởi động trở lại, lượng đơn đặt hàng thông thường đang tăng dần. Nhưng tại châu âu, một số nhà máy vẫn phải đóng cửa do thiếu nhu cầu.

HV

Theo Chemical & Engineering News, 7/2020