VINACHEM

Với hàng triệu liều tiêm vắc-xin chống virut corona đã và đang tiếp tục được triển khai, những ngày này thế giới đã có thể bắt đầu hướng về một tương lai không có dịch COVID-19. Nhưng cho đến đầu năm 2021 nhiều ngành công nghiệp, trong đó có công nghiệp hóa chất (CNHC) vẫn cảm nhận tác động nặng nề của dịch và chờ đợi kinh tế hồi phục đến tình trạng như trước dịch.

Công nghiệp hóa chất Mỹ

Quá trình phục hồi của nền kinh tế Mỹ từ đại dịch COVID-19 được dự báo sẽ tương tự như hình chữ V với đáy phẳng - đúng hơn là hình chữ U. Do tình trạng phong tỏa trở lại vào mùa thu, nhiều lĩnh vực kinh tế, trong đó có CNHC, sẽ cần nhiều thời gian hơn để vượt qua đáy dịch. Thời gian đó sẽ phụ thuộc vào việc vắc-xin COVID-19 được triển khai nhanh như thế nào và người tiêu dùng cũng như các doanh nghiệp sẽ khôi phục lại niềm tin vào sự phát triển kinh tế như thế nào để bắt đầu mua sắm, chi tiêu trở lại.

Theo Hội đồng Hóa học Mỹ, trong năm 2021 các công ty hóa chất Mỹ sẽ hồi phục từ mức suy giảm sản lượng 3,6% trong năm 2020. Một số lĩnh vực sản xuất hóa chất tại Mỹ đã duy trì hoạt động tốt trong năm 2020, ví dụ các lĩnh vực phục vụ sản xuất hàng điện tử, tân trang nhà cửa, các thiết bị bảo hộ cá nhân và sản phẩm làm sạch. Bị ảnh hưởng nặng nề nhất vì dịch COVID-19 là những lĩnh vực sản xuất hóa chất phục vụ ngành sản xuất ôtô và hàng không.

Nhu cầu hóa chất thường sẽ tăng trong giai đoạn đầu của quá trình phục hồi kinh tế do các nhà sản xuất gia tăng sản xuất hàng hóa, vì vậy các công ty hóa chất sẽ sớm được hưởng lợi. Hội đồng Hóa học Mỹ dự báo sản lượng hóa chất Mỹ sẽ tăng trưởng trở lại với mức tăng 3,9% trong năm 2021. Trong khi đó, những lĩnh vực hóa chất đã duy trì hoạt động tốt trong năm 2020 thì nay sẽ tăng trưởng nhanh hơn do nhu cầu hóa chất cho các ngành xây dựng, chất dẻo và thực phẩm sẽ tăng nhiều hơn để bù đắp cho sự thiếu hụt trong năm trước.

Công nghiệp hóa chất châu Âu

Một số công ty hóa chất châu âu, ví dụ DSM và Evonik Industries, đã chống chọi với dịch COVID-19 rất tốt và nay đang ở vị thế để hưởng lợi từ sự hồi phục của thị trường trong năm 2021. Tuy nhiên, hiện đang có sự phân hóa rõ rệt trong CNHC châu âu. Nhiều công ty hóa chất châu âu phục vụ cho các thị trường như sản xuất xe ôtô và máy bay sẽ tiếp tục nhận thấy tác động tiêu cực của dịch COVID-19 trong năm 2021, trong số đó có nhiều công ty hóa chất ở Pháp và Italia. Trong khi đó, CNHC Anh bước vào năm mới sau khi Anh và EU đã đạt được thỏa thuận thương mại hậu Brexit.

Với sự ra mắt của vắc-xin COVID-19 và tác động của gói kích thích kinh tế ở châu âu, các công ty hóa chất tại đây đang tỏ ra lạc quan về triển vọng của năm tới.

Gói kích thích kinh tế đó bao gồm 750 tỉ Euro tiền mặt và các khoản vay lãi suất thấp cho các dự án môi trường, kỹ thuật số cũng như các dự án khác trong năm 2021 và một số năm tiếp theo. Những dự án được hưởng lợi bao gồm những dự án sản xuất ắc quy ion liti, sản xuất và lưu trữ hydro xanh, tinh chế sinh học, tái chế chất dẻo.

Tuy nhiên, Liên minh Châu âu sẽ phải thực hiện gói kích thích một cách nhanh chóng và kết hợp vào chiến lược công nghiệp của EU nếu muốn CNHC của khu vực tăng trưởng bền vững và đóng góp cho sự phục hồi kinh tế.

Hơn nữa, nếu CNHC châu âu phục hồi trong năm 2021 thì sẽ không phải về mức trước đại dịch mà sẽ trong bối cảnh một môi trường mới, được định hình bởi xu hướng già hóa dân số cũng như nhu cầu đối với các sản phẩm thân thiện môi trường. Sự dịch chuyển này đã và sẽ tạo ra những cơ hội quan trọng mới cho CNHC.

Công nghiệp hóa chất Trung Quốc

Tháng 3/2021, chính phủ Trung Quốc sẽ công bố Kế hoạch 5 năm lần thứ 14 cho thời kỳ 2021-2025. Tuy kế hoạch này hiện vẫn chưa được công bố, nhưng những báo cáo chính thức, các tài liệu lập kế hoạch và quan điểm của các chuyên gia cho thấy lĩnh vực hóa chất tinh khiết sẽ được hưởng nhiều ưu tiên.

Nhìn chung, Kế hoạch 5 năm sắp tới của Trung Quốc sẽ hướng đến phát triển các ngành công nghệ cao, phát triển chuỗi cung ứng để trở nên tự chủ hơn và phát triển nhu cầu nội địa đối với các sản phẩm, dịch vụ công nghệ cao. Trong một tuyên bố tháng 10/2020, chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình cho biết quốc gia này cần chú trọng vào chất lượng phát triển thay cho tốc độ phát triển.

Sự chú trọng vào các ngành công nghiệp công nghệ cao sẽ có lợi cho các nhà sản xuất hóa chất chuyên dụng ở Trung Quốc, phần lớn lĩnh vực này được đưa vào danh sách các ngành được khuyến khích và sẽ được miễn giảm thuế, giảm thuế nhập khẩu cũng như được hưởng trợ cấp cho nghiên cứu và triển khai. Đặc biệt, các ngành sản xuất chất dẻo kỹ thuật, silion hữu cơ, các hợp chất flo hữu cơ và màng xử lý nước sẽ được ưu tiên và khuyến khích.

Hơn nữa, để cung ứng cho cơ sở sản xuất đang tăng trưởng trong lĩnh vực điện tử cao cấp, Trung Quốc cũng đang tìm cách gia tăng sản lượng nội địa các sản phẩm hóa chất phục vụ ngành sản xuất điện tử và các vật liệu chức năng.

Một lĩnh vực công nghệ cao khác được quan tâm là ngành sản xuất xe ôtô điện. Ngành sản xuất xe ôtô nói chung ở Trung Quốc đang hồi phục và quốc gia này đặc biệt đang ở vị thế tốt để được hưởng lợi từ sự tăng trưởng của ngành sản xuất xe ôtô điện, 6 trong số 15 nhà sản xuất xe ôtô điện lớn trên thế giới hiện đang hoạt động ở đây.

Kế hoạch mới cũng sẽ nhấn mạnh tầm quan trọng của bảo vệ môi trường. Chính phủ dự kiến sẽ tăng cường nỗ lực tập trung sản xuất hóa chất tại các khu công nghiệp, đầu tư vào quản lý phế thải tập trung và khuyến khích sát nhập các công ty nhỏ.