VINACHEM

Một tuần sau khi giám đốc Công ty Johnson&Johnson nói lên mong muốn về thương mại ổn định và sòng phẳng, ngành dược phẩm sinh học đã bị lôi kéo vào cuộc chiến thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc - hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.

Đầu tháng 4/2018, Văn phòng Đại diện thương mại Mỹ đã đề xuất áp thuế bổ sung 25% lên hơn 1300 sản phẩm của Trung Quốc, trị giá khoảng 50 tỷ USD/năm. Ngoài một số sản phẩm công nghệ thông tin, ôtô, hàng không và thiết bị máy móc khác, nhiều vật liệu dược phẩm và dụng cụ y tế của Trung Quốc cũng trở thành đích ngắm của những biện pháp này. Ví dụ, thuốc chống suy nhược, adrenalin, vắc-xin, insulin, thuốc kháng sinh và các loại thuốc miễn dịch cũng như băng y tế, máy khử rung tim, thiết bị chụp ảnh y tế và dụng cụ điện tử dùng trong phẫu thuật,... tất cả những sản phẩm này đều bị ảnh hưởng.

Ngay sau đó, Trung Quốc đã đáp lại bằng cách tuyên bố các biện pháp trả đũa tương ứng đối với các sản phẩm của Mỹ. Chính phủ Trung Quốc đã công bố danh sách tăng thuế 25%, trị giá 50 tỷ USD, lên các sản phẩm của Mỹ.

Tuy trước mắt danh sách tăng thuế nêu trên của Trung Quốc chưa bao gồm các sản phẩm dược của Mỹ, nhưng để trả đũa chính phủ Trung Quốc có thể nhắm vào các công ty dược phẩm lớn của Mỹ như Johnson&Johnson, Eli Lilly, Merck và Bristol-Meyer Squibb, tất cả những công ty này đều đang hiện diện mạnh trên thị trường Trung Quốc. Những động thái mà Trung Quốc có thể thực hiện bao gồm bắt buộc giảm giá thuốc, đưa ra những quy định bất lợi về bảo vệ bản quyền hoặc thậm chí phạt nặng vì hối lộ như đã làm đối với Công ty dược phẩm GlaxoSmithKline năm 2014.

Hành động của Mỹ chống lại các sản phẩm y tế của Trung Quốc không phải là điều bất ngờ. Khi tuyên bố trước ủy ban Tài chính Thượng viện Mỹ ngày 22/3/2018, đại diện thương mại Mỹ cho biết cơ quan này sẽ áp thuế xuất nhập khẩu đối với 10 ngành sản xuất mà chính phủ Trung Quốc đã nêu trong kế hoạch “Made in China 2025”. Kế hoạch 10 năm này đề ra mục tiêu chuyển đổi Trung Quốc thành quốc gia dẫn đầu thế giới về công nghệ. Các ngành dược phẩm sinh học và dụng cụ y học tiên tiến cũng được nêu tên trong kế hoạch.

Ngành dược phẩm sinh học của Mỹ mới đây đã phát biểu những lo ngại của mình về chiến tranh thương mại giữa hai quốc gia. Phát biểu trên kênh truyền thông CNBC trong một hội nghị ở Bắc Kinh cuối tháng 3/2018, Giám đốc Công ty Johnson&Johnson nói rằng đất nước Trung Quốc với dân số 1,4 tỷ người và tầng lớp trung lưu phát triển là thị trường có tiềm năng rất lớn. Ông cho rằng thương mại sòng phẳng và bình đẳng trên thế giới sẽ có lợi cho tất cả các bên và hy vọng hai bên sẽ tìm ra hướng đi hợp lý để giải quyết những vấn đề hiện nay.

Trong một cuộc phỏng vấn khác, giám đốc Công ty Novartis cũng hy vọng tình hình trên thế giới sẽ không leo thang. Ông cho rằng tình hình căng thẳng chỉ làm hại cho nền kinh tế toàn cầu và tất nhiên sẽ ảnh hưởng đến các công ty hoạt động trên toàn cầu như Novartis. Hơn nữa, các công ty đều cần môi trường ổn định để vận hành chuỗi cung ứng toàn cầu.

Những lo ngại về chiến tranh thương mại đã giảm bớt khi có những báo cáo cho thấy hai quốc gia bắt đầu đàm phán ở hậu trường nhằm mục đích tránh chiến tranh thương mại. Các nhà phân tích cũng cho rằng Tổng thống Mỹ Donald Trump chỉ muốn sử dụng chiến thuật “chiếc gậy và củ cà rốt” với mục đích tăng cường vị thế của mình để đạt được kết quả đàm phán tốt hơn với Trung Quốc.

Cả hai nước hiện đang phụ thuộc lẫn nhau về các sản phẩm dược phẩm sinh học. Một phần lớn các thành phần hoạt chất dược phẩm (API) mà Mỹ cần để sản xuất dược phẩm hoàn thiện được cung ứng từ Trung Quốc và ấn Độ. Năm trước, Trung Quốc đã xuất khẩu API trị giá 29,1 tỷ USD, trong đó 14,5% được xuất sang thị trường Bắc Mỹ.

Mặt khác, dược phẩm hoàn thiện là lĩnh vực hàng tiêu dùng lớn thứ hai mà Mỹ xuất khẩu sang Trung Quốc. Xuất khẩu dược phẩm của Mỹ vào Trung Quốc đã tăng mạnh từ 402 triệu USD năm 2007 lên 2,2 tỷ USD năm 2016.

HS

Theo Fiercepharma, 4/2018