VINACHEM

Việc nuôi những bộ phận cơ thể mới từ các mô biến đổi có thể giúp giảm nhu cầu cấy ghép tạng. Nhưng nuôi những bộ phận cơ thể mới với cấu trúc chính xác là việc rất khó khăn đối với những bộ phận lớn như gan.

Nay các nhà khoa học tại Viện Công nghệ Massachusetts và ĐHTH Boston (Mỹ) đã thiết kế các “hạt giống” mẫu để cấy và nuôi các mô gan mới trong cơ thể. Cơ sở cho ý tưởng này là khả năng tự tái sinh của gan - khả năng mà rất ít cơ quan trong cơ thể có được.

Các nhà nghiên cứu đã tạo ra những “hạt giống” như trên bằng cách sắp xếp 3 loại tế bào của con người lên một nền gen nước. Trước tiên, họ tạo ra các cụm tế bào gan và các tế bào mô liên kết (nguyên bào sợi). Sau đó, họ đặt rải rác những cụm này vào gen nước, giữa những sợi dây làm từ các tế bào mạch máu.

Trong các thử nghiệm của mình, các nhà nghiên cứu đã cấy những “hạt giống” như vậy vào chuột, ở những vị trí cách xa gan, sau đó họ sử dụng hóa chất để làm cho gan bị tổn thương nhằm mô phỏng bệnh gan mãn tính. Đáp lại tác động đó, gan chuột đã giải phóng các hóa chất để kích hoạt quá trình tái sinh gan. Những hóa chất đó cũng khiến cho các “hạt giống” đã được cấy vào phát triển và lớn lên gấp 50 lần trong thời gian 11 tuần. Những mô phát triển như vậy đã sinh ra các enzym của con người với tác dụng chuyển hóa thuốc và cũng sinh ra các protein khác đặc trưng cho gan, điều đó cho thấy phần gan mới nuôi cấy đã hoạt động với một số chức năng quan trọng của mô gan bình thường.

Kết quả này mở ra hy vọng cho những người mắc bệnh gan mãn tính hoặc những người đang chờ ghép tạng.

Các nhà khoa học hy vọng những “hạt giống” như vậy sẽ có thể được thiết kế để nuôi lớn bên trong cơ thể con người. ý tưởng của họ là làm tăng chức năng hoạt động của gan ở những người mắc bệnh gan bằng cách cấy ghép “hạt giống” gan vào bụng (tại vị trí mà đôi khi các bác sĩ tiến hành cấy ghép thận) để nó phát triển vào khối gan và hỗ trợ hoạt động của gan bị tổn thương.

HV

Theo Chemistry & Industry, 7/2017