VINACHEM

Bộ Công nghiệp và Công nghệ thông tin Trung Quốc mới đây đã công bố chương trình nghiên cứu với mục đích tối ưu hóa công suất phân bón trong nước. Một phần của chương trình này là kế hoạch bắt buộc đóng cửa đối với các nhà máy phân bón lạc hậu nhưng đồng thời khuyến khích mở rộng các nhà máy mới và các nhà máy có công nghệ tiên tiến. Chính phủ sẽ hỗ trợ tài chính khi xây dựng và phát triển các dây chuyền sản xuất tiên tiến nếu chủ sở hữu của những nhà máy chấp nhận ngừng vận hành các dây chuyền đã lỗi thời.

Theo Hiệp hội Công nghiệp phân lân Trung Quốc, một số nhà máy phân lân tại đây với công suất tổng cộng khoảng 3 triệu tấn P2O5/năm sẽ phải đóng cửa trong thời gian 2016-2020. Hiệp hội Phân đạm Trung Quốc cũng thông báo là một số nhà máy phân đạm với công suất tổng cộng khoảng 13 triệu tấn/ năm sẽ phải đóng cửa trong thời gian 2015-2020.

Nhưng bất chấp những kế hoạch đóng cửa nhà máy như vậy, Chương trình nghiên cứu của Bộ Công nghiệp và Công nghệ thông tin Trung Quốc dự tính tổng công suất phân bón nói chung của cả nước sẽ không thay đổi đáng kể, do các nhà máy thay thế sẽ được xây dựng và các đợt mở rộng công suất đang được chính phủ khuyến khích, hỗ trợ.

Nhìn chung, các nhà máy phân bón bị coi là lạc hậu của Trung Quốc chủ yếu nằm ở các thành phố trung tâm hoặc gần các khu đô thị. Những nhà máy này được yêu cầu phải di dời do các vấn đề về kinh tế và ô nhiễm. Nhưng theo chương trình nghiên cứu nói trên, các nhà máy như vậy có thể được nâng cấp công nghệ và mở rộng quy mô sản xuất. Hơn nữa, chính phủ Trung Quốc có thể trợ cấp cho kế hoạch di dời những nhà máy đó.

Sau đây là một vài ví dụ về các công ty sản xuất phân bón đang đóng cửa những nhà máy lạc hậu để ưu tiên cho các dự án mở rộng công suất với công nghệ hiện đại:

- Công ty Jinkai tại tỉnh Hà Nam đã đóng cửa nhà máy urê hoạt động kém hiệu quả với công suất 200.000 tấn/năm, nhưng đồng thời đang hoàn thiện một nhà máy urê mới với công suất 600.000 tấn/năm, dự kiến sẽ đưa vào vận hành cuối năm 2017.

- Các hoạt động của Nhà máy hóa chất Fuling (chuyên sản xuất các hợp chất phốtphat) thuộc Công ty Sinopec, đã bị Đài truyền hình Trung Quốc CCTV cáo buộc là gây ô nhiễm nặng vào cuối tháng 12/2016. Theo báo chí địa phương, trong thời gian tới Công ty sẽ đầu tư khoảng 950 triệu USD xây dựng một nhà máy mới, thay thế cho nhà máy cũ. Dự án đầu tư mới này bao gồm một dây chuyền phốtphat công nghiệp 300.000 tấn/năm và hai dây chuyền sản xuất phân lân, trong đó mỗi dây chuyền có công suất 800.000 tấn axit sunphuric/ năm, 300.000 tấn axit phốtphoric/ năm và 600.000 tấn DAP/ năm. Hiện tại, nhà máy đang có công suất 700.000 tấn MAP/ năm, 350.000 tấn DAP/ năm, 400.000 tấn NPK/ năm và 1,3 triệu tấn axit sunphuric/năm.

Các nhà phân tích thường đặt câu hỏi, vì sao một số ngành công nghiệp tại Trung Quốc có tình trạng dư thừa công suất lớn như vậy. Có thể nói, lý do chính là sự can thiệp quá mức của chính phủ. Ví dụ, trong quá khứ chính phủ Trung Quốc đã hỗ trợ và tài trợ cho sản xuất thép, xi măng và than thông qua các biện pháp kích thích tài chính, vì vậy dẫn đến tình trạng cung vượt cầu nghiêm trọng. Nay chính phủ buộc phải đóng cửa các nhà máy cũ và kém hiệu quả ở những ngành đó. Vị thế của ngành sản xuất phân bón hiện nay cũng tương tự như các ngành sản xuất thép và than trước đây.

Nhưng nếu xem xét mục tiêu hàng đầu của ngành phân bón là ổn định giá phân bón trong nước và bảo vệ quyền lợi của những người nông dân nhỏ thì ít có khả năng là Trung Quốc sẽ theo đuổi những chính sách có thể dẫn đến việc giảm đáng kể công suất phân bón, ảnh hưởng bất lợi đến giá cũng như nguồn cung phân bón.

TN

Theo FertilizerWorld, 7/2017