VINACHEM

Tuy lợi thế cạnh tranh hiện nay của Trung Quốc đang giảm do chi phí lao động và chi phí bảo vệ môi trường tăng, công nghiệp hóa chất của quốc gia này đã nhanh chóng trở thành đối thủ cạnh tranh mạnh đối với công nghiệp hóa chất Đức - một nền công nghiệp có truyền thống mạnh trong thế kỷ trước và hiện đang là lĩnh vực kinh tế lớn thứ ba tại Đức.

Theo khảo sát mới đây của Tạp chí Chemonitor, 86% các giám đốc các công ty hóa chất Đức đánh giá công nghiệp hóa chất Trung Quốc là đối thủ cạnh tranh có tầm quan trọng cao hoặc nguy hiểm đối với công nghiệp hóa chất Đức.

Công nghiệp hóa chất Trung Quốc đã tăng trưởng khác thường trong 10 năm qua, vượt xa công nghiệp hóa chất EU. Hiện nay, chính phủ Trung Quốc đang thúc đẩy các thay đổi cơ cấu tạo công nghiệp hóa chất, bao gồm cả mục tiêu tấn công vào thị trường hóa chất chuyên dụng. Liệu công nghiệp hóa chất Đức có cạnh tranh được trong bối cảnh mới?

Vô địch về tăng trưởng

Các nhà lãnh đạo Trung Quốc đã công bố kế hoạch rõ ràng nhằm chiếm lĩnh địa vị chi phối về công nghệ vào năm 2025, chuyển mình từ chỗ “đi theo” sang “dẫn đầu”. Đối với công nghiệp hóa chất, tuyên bố này đã được thực hiện một phần nếu nhìn từ góc độ khối lượng sản phẩm. Trong thời gian 2007-2017, doanh số của công nghiệp hóa chất Trung Quốc tăng trung bình 10,7%/năm, từ 280 tỷ ẻ lên 1.290 tỷ ẻ. Mức tăng này tương ứng 83% tăng trưởng doanh số hóa chất toàn cầu trong thời gian 10 năm đó. Hiện tại, doanh số hóa chất Trung Quốc bằng tổng doanh số của 4 quốc gia và khu vực sản xuất hóa chất hàng đầu thế giới là EU, Mỹ, Nhật Bản và Hàn Quốc.

Các thay đổi cơ cấu

Nhưng cùng với kế hoạch nêu trên, các thay đổi cơ cấu cũng đang được thực hiện. Trước sự thúc ép của chính phủ và với mong muốn giải quyết những vấn đề sâu sắc về dư thừa công suất, hai công ty hóa chất lớn là Chinachem và Sinochem đã được sát nhập, tạo thành một tập đoàn với doanh số khoảng 120 tỷ USD và hơn 120.000 người lao động.

Các vụ mua lại những công ty phương Tây như Syngenta, Kraus Maffei Group hoặc Pirelle đã tạo điều kiện cho công nghiệp hóa chất Trung Quốc tiếp cận những bí quyết công nghệ mới nhất. Hơn nữa, lệnh cấm tăng trưởng trong ngành sản xuất hóa chất từ than đã bắt buộc các công ty sản xuất hóa chất tại Trung Quốc phải tiến hành những thay đổi công nghệ.

Tại Trung Quốc, Tập đoàn Exxon Mobile đang lập kế hoạch xây dựng nhà máy crăcking etylen công suất 1,2 triệu tấn/năm cùng với một cảng đầu mối vận chuyển khí hóa lỏng. Tập đoàn BASF của Đức cũng công bố 2 dự án đầu tư lớn, một trong số đó là dự án 8,7 tỷ ẻ do BASF sở hữu hoàn toàn nhờ những quy định mới về đầu tư FDI của chính phủ Trung Quốc.

Trên một thị trường khổng lồ và hấp dẫn với tốc độ tăng trưởng 6%/năm, các dự án đầu tư mới sẽ thúc đẩy kế hoạch chuyển đổi công nghiệp hóa chất Trung Quốc, từ chỗ sản xuất hóa chất hàng hóa sang định hướng tập trung vào hóa chất chuyên dụng, đồng thời sẽ hỗ trợ tiếp sự tăng trưởng của ngành. Đến năm 2030, Trung Quốc dự kiến sẽ chiếm 50% sản lượng hóa chất trên thế giới.

Những lợi thế về thương mại điện tử, đổi mới và tự động hóa

Trình độ công nghệ gia tăng nhanh chóng và lợi thế cạnh tranh của các công ty hóa chất Trung Quốc được thể hiện chủ yếu ở những đổi mới theo định hướng công nghệ đang được thực hiện như những thí nghiệm táo bạo. Hơn 60% các giám đốc trong ngành hóa chất Đức công nhận, công nghiệp hóa chất Trung Quốc có trình độ thương mại điện tử cao hơn các công ty Đức. 23% các giám đốc trong ngành hóa chất Đức đánh giá các công ty Trung Quốc có tính đổi mới, trong khi đó 16% đánh giá Trung Quốc có năng lực cao hơn trong lĩnh vực tự động hóa.

Như vậy, trên thực tế Trung Quốc đã đuổi kịp những quốc gia hàng đầu về công nghiệp hóa chất trên thế giới trong nhiều lĩnh vực quan trọng. Các công ty hóa chất châu Âu nói chung và Đức nói riêng sẽ phải hành động tích cực nếu không muốn bị bỏ lại phía sau.

HS

Theo Chemie.de, 3/2019