VINACHEM

Trong những năm gần đây, khu vực Châu Á - Thái Bình Dương đã nổi lên như trung tâm sản xuất cao su nhân tạo quan trọng trên thế giới nhờ một loạt các dự án mới và các chương trình mở rộng công suất. Theo đánh giá của các công ty phân tích thị trường, trong những năm tới Châu Á-Thái Bình Dương sẽ tiếp tục duy trì vị thế là khu vực sản xuất và tiêu thụ cao su nhân tạo lớn nhất trên thế giới.

Trong khi đó, tình trạng dư thừa công suất do đầu tư quá nhiều đang là một trong những thách thức lớn đối với ngành sản xuất cao su nhân tạo toàn cầu ngày nay. Tình trạng dư thừa công suất đã bắt buộc ngành sản xuất cao su nhân tạo tại một số nước phải tiến hành hợp lý hóa sản xuất nhằm cân đối cung cầu, giải quyết vấn đề tỷ lệ vận hành công suất thấp dẫn đến việc một số nhà máy phải đóng cửa.

Thị trường và động lực tiêu thụ

Kinh tế toàn cầu phát triển đã khiến cho ngày càng nhiều người ở các nền kinh tế mới nổi tham gia vào tầng lớp trung lưu, thu nhập cao hơn đã hỗ trợ nhu cầu ngày càng tăng về hàng tiêu dùng và dịch vụ. Trong bối cảnh đó, ngành sản xuất xe ôtô đã không ngừng phát triển, sản lượng xây dựng liên tục tăng, hoạt động sản xuất tăng, đó là những động lực quan trọng hỗ trợ sự phát triển của nhu cầu cao su nhân tạo.

Sản xuất xe ôtô và sản xuất săm lốp là những lĩnh vực tiêu thụ lớn nhất đối với cao su nhân tạo. Chỉ riêng hai ngành này đã chiếm khoảng 75% tiêu thụ cao su nhân tạo trên toàn thế giới.

Theo đánh giá của các tổ chức tư vấn kinh tế, kinh tế toàn cầu sẽ tăng trưởng ở mức vừa phải trong 2 năm tới khi tình trạng suy thoái toàn cầu dần kết thúc. Tuy nhiên, triển vọng tăng trưởng kinh tế vẫn bị ảnh hưởng bởi một số yếu tố gây mất ổn định, ví dụ những rối loạn trên thị trường tài chính, chủ nghĩa bảo hộ thương mại ngày càng tăng, căng thẳng địa chính trị toàn cầu không ngừng leo thang dẫn đến các thay đổi về chính sách của các quốc gia và khu vực.

Những dự báo cuối năm 2018 cho thấy, GDP toàn cầu năm 2019 sẽ tăng trưởng khoảng 3,9% (cao hơn năm trước) nhờ các kế hoạch đầu tư ở các nền kinh tế tiên tiến và quá trình tiếp tục hồi phục ở các nền kinh tế mới nổi cũng như các nền kinh tế đang phát triển.

Tiêu thụ cao su nhân tạo tại Trung Quốc được dự báo sẽ tiếp tục tăng nhờ sự tăng trưởng của các ngành sản xuất xe ôtô và sản xuất săm lốp cũng như sự tăng trưởng của nền kinh tế, mặc dù tốc độ tăng trưởng kinh tế đã chậm lại trong thời gian gần đây. Mặt khác, những quy định về nhãn hiệu săm lốp do chính phủ Trung Quốc ban hành sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của nhu cầu các loại săm lốp tính năng cao, qua đó kéo theo nhu cầu cao su nhân tạo.

Nhưng bất chấp những triển vọng tích cực về tiêu thụ, ngành sản xuất cao su nhân tạo sẽ tiếp tục đứng trước nhiều thách thức trong quá trình phát triển. Đặc biệt, những yếu tố sau sẽ ảnh hưởng đến khả năng cạnh tranh của cao su nhân tạo trên thị trường:

- Sự dao động về giá cả: Cách đây 1 năm, giá dầu mỏ duy trì ổn định trong phạm vi 50-55 USD, nhưng hiện nay đã tăng cao hơn khoảng 25%, dẫn đến hậu quả là giá các nguyên liệu dùng cho sản xuất cao su nhân tạo cũng tăng. Những diễn biến này đã ảnh hưởng đến giá cao su nhân tạo cũng như lợi nhuận của các nhà sản xuất, kìm hãm khả năng phát triển của cao su nhân tạo so với các nguyên liệu khác.

- Kinh tế toàn cầu: Sự gia tăng của những chính sách bảo hộ trong năm qua đã định hình lại các động lực thương mại. Xu hướng này đang dẫn đến sự gia tăng của những cản trở thương mại và làm tăng chi phí, khiến cho các dòng thương mại trên toàn cầu phải điều chỉnh lại và có thể ảnh hưởng bất lợi đến nền kinh tế toàn cầu cũng như nền kinh tế các khu vực.

- Tác động của thị trường cao su tự nhiên: Những động lực của thị trường cao su tự nhiên đang tiếp tục ảnh hưởng đến ngành sản xuất cao su nhân tạo. Năm 2018, nguồn cung dư thừa đã dẫn đến những đợt giảm giá cao su tự nhiên. Do quan hệ chặt chẽ giữa hai loại nguyên liệu nên tình trạng giảm giá cao su tự nhiên cũng ảnh hưởng đến giá cao su nhân tạo. Xu hướng thay thế cao su tự nhiên bằng cao su nhân tạo sẽ tiếp tục nếu giá hai loại nguyên liệu này chênh lệch nhiều, tuy nhiên chất lượng và hiệu quả sử dụng mới là yếu tố quyết định nhu cầu. Thị trường sẽ cần những nguyên liệu tính năng cao cho sản phẩm lốp radial với nhu cầu đang tăng, vì vậy nhu cầu cao su nhân tạo sẽ tăng cao hơn.

Sản xuất cao su nhân tạo tại Châu Á - Thái Bình Dương

Ứớc tính, Châu Á - Thái Bình Dương sản xuất gần 60% và tiêu thụ hơn 65% cao su nhân tạo trên toàn cầu, trong đó Trung Quốc là quốc gia sản xuất và tiêu thụ cao su nhân tạo lớn nhất trên thế giới.

Nhờ những chương trình đầu tư lớn trong những năm qua, Trung Quốc đã trở thành quốc gia sản xuất cao su nhân tạo lớn nhất trên thế giới. Là một nền kinh tế đang phát triển, Trung Quốc đã nằm trong số các nền kinh tế tăng trưởng nhanh nhất trên thế giới và trải qua quá trình công nghiệp hóa nhanh chóng, nhờ đó nhu cầu cao su nhân tạo đã tăng mạnh trong một số lĩnh vực ứng dụng quy mô lớn. Mặc dù các chương trình đầu tư tại Trung Quốc đã giảm nhiệt trong những năm gần đây, các nhà phân tích kinh tế tin rằng Trung Quốc sẽ tiếp tục duy trì vị thế của quốc gia sản xuất và tiêu thụ cao su nhân tạo lớn nhất thế giới trong nhiều năm tới. Hơn nữa, khu vực Châu á-Thái Bình Dương chiếm phần lớn các dự án mới và chương trình mở rộng công suất đã công bố trong những năm qua nên sẽ tiếp tục là khu vực sản xuất cao su nhân tạo lớn nhất trên thế giới.

HV

Theo Rubber Asia, 1/2019