VINACHEM

Theo báo cáo về chất lượng không khí châu Âu năm 2018 do Cơ quan môi trường châu Âu (EEA) tại Kopenhagen (Đan Mạch) công bố, ô nhiễm không khí ở châu lục này vẫn duy trì ở mức cao. EEA cho rằng, ô nhiễm không khí là nguyên nhân chính gây ra các trường hợp tử vong sớm ở 41 quốc gia châu Âu. Cơ sở của kết luận này là dữ liệu từ hơn 2500 trạm đo trên khắp châu Âu. Mặc dù đã đạt được những tiến bộ nhất định, một số giá trị giới hạn về hàm lượng các chất có hại trong không khí theo quy định của EU và Tổ chức Y tế thế giới WHO vẫn bị vượt quá ở nhiều nơi tại châu Âu.

Năm 2015, các nhà nghiên cứu đã xác định 442.000 trường hợp tử vong sớm có liên quan đến ô nhiễm không khí, trong số đó 391.000 trường hợp nằm ở 28 nước thành viên EU. Nguyên nhân là bụi mịn, khí ôzôn và NO2 nằm gần mặt đất, chúng gây ra hoặc làm nặng thêm tình trạng khó thở, bệnh tim mạch hoặc ung thư, dẫn đến việc giảm tuổi thọ của người dân.

Báo cáo trên cho biết, các nguồn gây ô nhiễm chính là hoạt động giao thông đường bộ, sản xuất năng lượng, sản xuất nông nghiệp, công nghiệp và các hộ gia đình.

Các chuyên gia EEA khẳng định, phát thải của hoạt động giao thông đường bộ thường nguy hại hơn các nguồn phát thải khác. Đây là phát thải được tạo ra gần mặt đất và thường xuyên xảy ra ở các thành phố, gần với người dân. Nhưng không chỉ con người bị ảnh hưởng. Ô nhiễm không khí cũng làm hại các hệ sinh thái, đất đai, rừng, biển và sông hồ, làm giảm năng suất thu hoạch nông nghiệp.

Theo EEA, từ năm 1990 các quy định chặt chẽ hơn về chất lượng không khí và các tiêu chuẩn nghiêm ngặt hơn về khí thải xe ôtô cũng như khí thải trong công nghiệp và sản xuất năng lượng đã giúp giảm một nửa số trường hợp tử vong sớm ở châu Âu.

Trên toàn thế giới, theo một nghiên cứu khác của WHO ô nhiễm không khí đang gây ra 7 triệu trường hợp tử vong mỗi năm. Khoảng 600.000 trong số đó là trẻ em dưới 15 tuổi. Những người bị ảnh hưởng nhiều nhất trước tiên là người dân ở các nước nghèo. WHO cảnh báo, ô nhiễm không khí đang dẫn đến một cuộc khủng hoảng toàn cầu về sức khỏe. Trung bình, 93% trẻ em trên thế giới đang phải hít thở không khí có hại cho sức khỏe và sự phát triển cơ thể. Con số đó ở các nước giàu là 52%, ở các nước còn lại là 98%.

WHO phân biệt giữa ô nhiễm không khí ngoài trời và ô nhiễm không khí trong nhà. ở ngoài trời, không khí bị ô nhiễm bởi các hoạt động đốt nguyên liệu hóa thạch hoặc đốt phế thải, khí thải công nghiệp cũng như khí xe ôtô, các vụ cháy rừng và núi lửa phun trào. ở trong nhà, những yếu tố ảnh hưởng nhiều nhất đến hệ hô hấp của con người là khí xăng, khí than, khói đốt rác sinh học hoặc củi dùng để sưởi, nấu ăn, chiếu sáng,… Những yếu tố đó ảnh hưởng trước tiên đến trẻ nhỏ vì chúng ở trong nhà phần lớn thời gian.

LH

Theo Wirtschaftswoche, 12/2018