VINACHEM

Giá phân bón đã tăng trung bình khoảng 5% trong quý I/2017. Trong đó, giá phân urê tăng 16% và giá DAP tăng 9% do nhu cầu mạnh và nguồn cung sít sao. Nhưng giá quặng phốtphat lại giảm 7% do các nhà máy mới được đưa vào vận hành khiến cho tình trạng cung vượt cầu càng tăng cao. Giá phân kali cũng giảm nhẹ.

Thị trường phân bón thế giới đang phải tiếp tục đứng trước tình trạng nhu cầu tương đối yếu do giá nông sản thấp. Trong khi đó, nhu cầu thị trường đang được đáp ứng tốt nhờ hàng tồn kho ở mức thích hợp và nguồn cung gia tăng từ các nhà máy với chi phí sản xuất thấp.

Sau hai năm giảm giá, giá phân đạm (urê) đã tăng 2 quý liên tiếp nhờ nhu cầu nhập khẩu mạnh của Mỹ, các hạn chế về nguồn cung toàn cầu ở các khu vực xuất khẩu chính và lượng xuất khẩu hạn chế của Trung Quốc (quốc gia sản xuất phân đạm lớn nhất thế giới).

Nhu cầu phân đạm tại Mỹ (quốc gia tiêu thụ phân đạm lớn thứ ba trên thế giới, sau Trung Quốc và ấn Độ) dự kiến sẽ giảm sau khi kết thúc mùa gieo trồng đầu năm. Hơn nữa, sắp tới các nhà máy phân đạm mới xây dựng của Mỹ tại Iowa, Oklahoma và Texas sẽ đi vào vận hành, giúp giảm nhu cầu nhập khẩu. Đồng thời, sản lượng phân đạm tại khu vực Biển Đen cũng sẽ hồi phục trong khi xuất khẩu phân đạm của Trung Quốc tăng mạnh sau khi nhu cầu nội địa đã được đáp ứng.

Nhìn chung, thị trường urê toàn cầu vẫn tiếp tục nằm trong tình trạng cung vượt cầu. Trong thời gian tới, các nhà máy urê mới ở những quốc gia có nguồn cung khí thiên nhiên giá rẻ như Mỹ, Iran, Nigiêria và Malaysia sẽ đi vào vận hành.

Giá phân lân đã tăng lần đầu tiên sau 8 quý liên tục giảm. Giá DAP tăng 9%, giá TSP tăng 1% nhờ nhu cầu mạnh và nguồn cung sít sao, xuất khẩu thấp hơn từ Trung Quốc - quốc gia sản xuất phân lân lớn nhất thế giới. 8 công ty sản xuất phân lân lớn nhất Trung Quốc đã phối hợp với nhau để cắt giảm 30% sản lượng kể từ tháng 12/2016.

Trong thời gian tới, giá phân lân dự kiến sẽ suy yếu do xuất khẩu từ Trung Quốc tăng và nhu cầu giảm dần. Các thị trường phân lân trên thế giới sẽ duy trì trong tình trạng cung vượt cầu khi các nhà máy mới được đưa vào vận hành tại Marốc và Arập Xê-út.

Giá phân kali đã giảm khoảng 1% và là quý giảm thứ 7 liên tiếp. Lượng nhập khẩu cao kỷ lục của Trung Quốc trong quý I/2017 (theo các hợp đồng đã ký) đã dẫn đến tình trạng hàng tồn kho cao, vì vậy có thể dẫn đến xu hướng trì hoãn ký các hợp đồng mới.

Thị trường phân kali trong thời gian tới dự kiến sẽ duy trì ở tình trạng cung vượt cầu do các nhà máy mới tại Belarut, Canađa (quốc gia sản xuất phân kali lớn nhất thế giới), Trung Quốc, Gioocđani, Turkmenistan và Mỹ sẽ đi vào vận hành.

Các chuyên gia thị trường dự báo giá phân bón sẽ tăng khoảng 1% trong năm 2017, chủ yếu do nhu cầu mạnh trong quý I của năm. Phân urê sẽ đạt mức tăng giá lớn nhất, đến 15%. Giá phần lớn các loại phân bón khác được dự báo sẽ giảm do tình trạng cung vượt cầu vẫn tiếp tục.

Tiêu thụ phân bón trên toàn cầu tuy đang trong xu hướng tăng nhưng sẽ chỉ tăng một cách hạn chế do giá nông sản thấp, điều này cũng phản ánh nguồn cung phân bón cho thị trường nông nghiệp đã được đảm bảo tốt.

Trong trung hạn, giá phân bón được dự báo sẽ tăng ở mức vừa phải nhờ sự gia tăng của nhu cầu và giá năng lượng cao. Giá cao hơn sẽ dẫn đến sự gia tăng đầu tư để đáp ứng nhu cầu đối với phân bón sơ cấp và phân bón chế biến.

Những rủi ro đối với giá phân bón trong thời gian tới sẽ là nhu cầu yếu hơn dự báo, sự gia tăng mạnh hơn của các công suất sản xuất mới và việc tái khởi động những nhà máy đã tạm ngừng hoạt động. Mặt khác, giá nông sản cao hơn có thể giúp tăng lợi nhuận của người nông dân, nhờ đó làm tăng nhu cầu phân bón. Chi phí nguyên liệu đầu vào cao (đặc biệt là giá năng lượng) cũng sẽ khiến cho giá phân bón tăng cao hơn.

HV

Theo World Bank, 4/2017