VINACHEM

Theo Công ty PotashCorp - một trong những nhà sản xuất phân bón lớn nhất thế giới - giá phân đạm trên thị trường quốc tế trong thời gian qua đã chạm xuống mức thấp nhất và tình hình thị trường có thể sẽ được cải thiện trong năm 2018. Đánh giá của PotashCorp dựa trên thực tế là tốc độ gia tăng công suất phân đạm trên thế giới đang giảm, các nhà máy với chi phí cao đang phải dừng sản xuất và thị trường đang tự điều chỉnh.

Chủ tịch Công ty PotashCorp cho biết, môi trường giá cả đầy thách thức đã tiếp tục gây áp lực lên lợi nhuận của Công ty trong những tháng cuối năm 2017, nhưng sang năm 2018 tình hình có khả năng sẽ chuyển biến theo xu hướng tốt hơn.

Đối với nhiều nhà sản xuất phân đạm, hiện tại giá bán sản phẩm đang thấp hơn giá thành sản xuất. Nhưng tình hình này sẽ không thể tiếp tục kéo dài. Một số nhà sản xuất với chi phí sản xuất cao sẽ không thể duy trì sản xuất và buộc phải ngừng hoạt động. Vì vậy, nguồn cung phân đạm trong thời gian tới có thể giảm.

Theo Giám đốc phụ trách bán hàng của một công ty sản xuất phân bón quy mô lớn khác, năm 2017 là năm điều chỉnh của thị trường thế giới trước việc những nhà máy phân bón mới ở Mỹ được đưa vào vận hành khiến cho giá phân bón tạm thời xuống thấp.

Một công ty cung ứng vật tư nông nghiệp cho biết, họ đã mua những lượng rất lớn phân đạm dạng lỏng vào mùa hè 2017 ở mức giá có thể nói là thấp nhất trong vòng một thập niên nay.

Trong những năm qua, tuy tiêu thụ phân đạm đã tăng trung bình 2-2,5%/ năm, nhưng công suất sản xuất còn tăng với tốc độ nhanh hơn.

Các nhà phân tích thị trường ước tính, công suất phân đạm toàn cầu đã tăng khoảng 6 triệu tấn trong năm 2017, trong khi đó khối lượng tiêu thụ chỉ tăng gần 4 triệu tấn. Sự mất cân bằng cung cầu này là nguyên nhân dẫn đến tình trạng suy yếu của giá phân đạm.

Tuy nhiên, một số nhà phân tích cho rằng, sang năm 2018 khối lượng tiêu thụ phân đạm sẽ tăng nhiều hơn 1 triệu tấn so với mức tăng trưởng của sản lượng. Vì vậy, giá phân đạm trên thị trường quốc tế hiện tại có thể đang đứng ở mức đáy của chu kỳ xuống giá và sẽ có xu hướng đi lên.

Một số nhà máy phân đạm ở Mỹ, ví dụ các nhà máy của Công ty Iowa Fertilizer tại bang Iowa, đã bắt đầu sản xuất sau khi được đưa vào vận hành. Vì vậy, trong thời gian gần sắp tới sẽ không còn nhiều nhà máy mới được đưa vào vận hành. Các nhà sản xuất phân đạm hy vọng, thực tế đó sẽ khiến cho xu hướng giá xuống trên thị trường được đảo ngược lại.

Nhưng mặt khác, các công ty sản xuất nông nghiệp cho rằng, giá phân bón không chỉ phụ thuộc vào nguồn cung mà còn chịu ảnh hưởng lớn của giá nông sản. Trong năm nay, thời tiết bất lợi và năng suất thu hoạch thấp ở một số khu vực canh tác nông nghiệp lớn trên thế giới có thể buộc người nông dân phải trì hoãn các quyết định mua phân bón cũng như các vật tư nông nghiệp khác, vì họ không có đủ thu nhập để trả tiền cho những vật tư đó.

Hơn nữa, hiện vẫn còn khá nhiều tin tức mơ hồ về sản lượng và xuất khẩu phân đạm của Trung Quốc. Chương trình xuất khẩu phân đạm quy mô lớn của Trung Quốc đã là lý do chính khiến cho giá urê xuống thấp nhất trong vòng 13 năm qua, tuy nhiên khối lượng xuất khẩu này đã chậm lại đáng kể trong thời gian vừa qua.

Theo ước tính của một số nhà phân tích thị trường, năm 2017 Trung Quốc xuất khẩu khoảng 4,5 triệu tấn urê, giảm hơn nhiều so với khối lượng xuất khẩu 8 triệu tấn trong năm 2016. Nguyên nhân là do giá urê xuống thấp và chương trình chống ô nhiễm môi trường của chính phủ Trung Quốc đã buộc nhiều nhà máy ở nước này phải cắt giảm sản lượng.

Mặc dù vậy, câu hỏi lớn đang được đặt ra đối với thị trường phân đạm quốc tế là những dây chuyền phân đạm đã ngừng hoạt động tại Trung Quốc có thật sự sẽ chấm dứt sản xuất hay chỉ tạm thời ngừng hoạt động và sẽ được vận hành trở lại nếu giá phân đạm trên thị trường hồi phục?

Thế Nghĩa

Tổng hợp 12/2017