VINACHEM

Xuất khẩu phân bón của Nga, quốc gia sản xuất và cung ứng phân bón hàng đầu trên thị trường quốc tế, đang bắt đầu tăng tốc khi tốc độ mở rộng công suất trong 8 năm qua đã vượt qua tốc độ tăng trưởng của nhu cầu nội địa.

Dẫn đầu trong các loại phân bón được Nga xuất khẩu là urê, MOP và NPK, các nhà máy được nâng cấp và mở rộng công suất trong lĩnh vực này đã tăng cường sản xuất để đáp ứng nhu cầu trên thị trường quốc tế. Trong khi đó, các nhà sản xuất Nga có khả năng tiếp cận trực tiếp các nguồn quặng phốtphat nên có vị thế rất tốt để liên kết với thị trường NPK toàn cầu đang phát triển.

Theo Cục thống kê quốc gia Nga, trong thời gian 7 năm 2010-2017 sản lượng phân bón của Nga đạt tốc độ tăng trưởng trung bình 3,35%/năm, đạt 22,5 triệu tấn (tính theo chất dinh dưỡng) trong năm 2017 và phần lớn trong số đó đã được xuất khẩu ra nước ngoài.

Kế hoạch phát triển ngành sản xuất phân bón do chính phủ Nga thông qua vào tháng 3/2018 dự kiến sản lượng phân bón của Nga sẽ tăng đến 5,5 triệu tấn vào năm 2025 so với năm 2017 (tăng trung bình 2,76%/năm), cho thấy xu hướng xuất khẩu sẽ tiếp tục.

Chính phủ Nga dự kiến, sản lượng phân đạm sẽ đạt 12,3 triệu tấn vào năm 2025 so với 10 triệu tấn năm 2017. Sản lượng phân lân (P2O5) và phân kali (K2O) dự báo sẽ đạt 4 triệu tấn và 11,7 triệu tấn tương ứng vào năm 2025, tăng so với mức 3,9 triệu tấn và 8,6 triệu tấn tương ứng năm 2017.

Sản lượng tăng trong 7 năm qua đã dẫn đến lượng xuất khẩu cao hơn của các công ty Nga. Xuất khẩu phân bón đã tăng trung bình 3,02%/năm trong thời gian 2010-2017, đạt 34,3 triệu tấn. MOP chiếm 32% lượng xuất khẩu phân bón của Nga trong năm qua. Tỷ lệ urê và amoni nitrat trong tổng khối lượng phân bón xuất khẩu đạt 19% và 10% tương ứng. NPK và DAP/MAP cũng chiếm 10% trong tổng lượng phân bón xuất khẩu.

Sản xuất urê tại Nga đã tăng trưởng đều đặn trong 7 năm qua nhờ quá trình hiện đại hóa các nhà máy cũ cũng như đưa vào vận hành các nhà máy mới. Trong thời gian 2010-2017, các công ty Nga đã đưa vào vận hành hai nhà máy sản xuất urê loại hạt đục (prilled urê) và 3 nhà máy sản xuất urê loại hạt trong (granular urê). Năm 2010, Công ty Eurochem đã đưa vào vận hành dây chuyền sản xuất urê hạt trong tại Novomoskovsk. Công ty Phosagro đưa vào vận hành nhà máy urê hạt đục 495.000 tấn/ năm và nhà máy urê hạt trong 500.000 tấn/ năm tại Cherepovets trong các năm 2012 và 2017. Công ty Acron khởi động nhà máy urê hạt đục 335.000 tấn/năm tại Veliky Vovgorod năm 2012. Năm 2015, một nhà máy urê hạt với công suất 717.000 tấn/ năm đã được đưa vào vận hành tại Mendeleyevk, gần địa điểm sản xuất amoni nitrat.

Trong 7 năm qua, phần lớn các nhà máy urê của Nga đã vận hành xấp xỉ ở công suất thiết kế. Nhưng cho đến năm 2017 Công ty Togliattiazol chỉ vận hành một trong hai nhà máy urê 480.000 tấn/năm. Năm 2017, Công ty đã khởi động lại sản xuất ở nhà máy thứ hai. Do đó, sản lượng urê của Công ty đã đạt 720.000 tấn/năm, cao nhất trong 6 năm qua và tăng mạnh so với sản lượng 552.200 tấn năm 2016.

Các kế hoạch tăng công suất Urê

Các công ty Nga đang có kế hoạch mở rộng mạnh công suất urê trong những năm tới. Công ty Acron dự kiến sẽ hoàn thành dự án xây dựng nhà máy urê 600 tấn/ngày tại Veliky Novogrod vào mùa hè 2018 và đang nâng cấp các dây chuyền sản xuất hiện có. Nhờ đó, tổng công suất của nhà máy dự kiến sẽ đạt 3.650 tấn/ngày.

Trong năm 2018, công ty sản xuất metanol của Nga là Metafrax đã bắt đầu xây dựng tổ hợp amoniăc-urê-melamin với công suất 562.000 tấn urê/năm tại Gubakha, tỉnh Perm. Công ty Toglattiazot đã thu hút được vốn vay để xây dựng nhà máy urê thứ ba với công suất 2.200 tấn/ngày. Nhà máy này dự kiến sẽ được đưa vào vận hành năm 2020. Công ty Uralchem có kế hoạch hoàn thiện quá trình hiện đại hóa nhà máy của mình ở Perm trong năm 2019, qua đó tăng công suất của mình lên thêm 254.000 tấn/năm. Công ty Eurochem cũng đang mở rộng sản xuất urê ở nhà máy tại Nevinnomyssk.

Nhìn chung, các nhà máy mới và các chương trình nâng cấp những nhà máy hiện có dự kiến sẽ bổ sung 1,8 triệu tấn công suất vào công suất urê của Nga trong năm 2025.

Nhiều dự án urê khác đã được dự tính tại Nga trong những năm qua, nhưng các thỏa thuận về tài chính vẫn chưa kết thúc. Ví dụ, Công ty Kuibyshevazor đã công bố liên doanh với Công ty Maire Technimont để phát triển dự án urê 1.500 tấn/ngày tại Togliatti vào tháng 7/2017. Công ty Ammoni cũng đang xem xét một dự án giai đoạn hai với các thỏa thuận ban đầu đã ký vào tháng 2/2016 với các công ty như Công ty dầu mỏ Nga Tatneft.

Sản lượng cao hơn sau khi mở rộng công suất sẽ thúc đẩy mạnh mẽ xuất khẩu urê của Nga. Nhu cầu urê của ngành nông nghiệp Nga cũng đang tăng, nhưng vẫn rất thấp so với nhu cầu amoni nitrat. Theo Hiệp hội các nhà sản xuất phân bón Nga, khối lượng urê bán cho nông dân trong nước năm 2017 chỉ đạt 293.500 tấn so với 223.700 tấn năm 2016. Lượng urê bán cho các công ty công nghiệp cũng tăng trưởng chậm, chỉ đạt 895.500 tấn năm 2017 so với 887.300 tấn năm 2016.

LH

Theo World Fertilizer, 8/2018