VINACHEM

Trung Quốc là quốc gia sản xuất và tiêu thụ phân bón lớn nhất trên thế giới. Với tình trạng dư thừa nguồn cung phân đạm và phân lân, trong những năm qua Trung Quốc cũng đã trở thành nước xuất khẩu quy mô lớn đối với những sản phẩm này.

Do tình trạng cung vượt cầu, năm 2016 tỷ lệ vận hành công suất trong sản xuất urê và amoni phốtphat của Trung Quốc chỉ đạt khoảng 77% và 65% tương ứng. Dư thừa công suất và cạnh tranh quyết liệt trên thị trường đã khiến cho lợi nhuận của ngành sản xuất phân bón tại đây giảm xuống thấp.

Ngoài ra, nguồn cung dồi dào đã dẫn đến tình trạng lạm dụng phân bón hóa học trong nông nghiệp và gây ra những vấn đề nghiêm trọng về ô nhiễm môi trường. Vì vậy, chính phủ Trung Quốc đang đặt ra mục tiêu hướng đến tăng trưởng 0 trong sử dụng phân bón và thuốc bảo vệ thực vật vào năm 2020. Trong bối cảnh không có tăng trưởng nhu cầu tương lai để hấp thụ sản lượng dư thừa, các nhà sản xuất phân bón sẽ phải tiếp tục đối phó với áp lực cạnh tranh quyết liệt trên thị trường.

Đứng trước viễn cảnh như trên, ngành sản xuất phân bón Trung Quốc hiện đang nỗ lực xúc tiến quá trình cải cách. Trọng tâm của kế hoạch cải cách cơ cấu nguồn cung do Chính phủ đề ra là nâng cao năng lực cạnh tranh của các nhà sản xuất. Bộ Công nghiệp và Thông tin Trung Quốc đã công bố chương trình nghiên cứu nhằm mục đích tối ưu hóa công suất phân bón trong nước. Theo chương trình này, các nhà máy phân bón bị đánh giá là lạc hậu sẽ bắt buộc phải đóng cửa, nhưng đồng thời Chính phủ cũng khuyến khích xây dựng các nhà máy mới với công nghệ tiên tiến. Chính phủ có thể xem xét hỗ trợ xây dựng và phát triển các dây chuyền sản xuất với công nghệ cao, nếu chủ sở hữu các nhà máy chấp thuận từ bỏ các dây chuyền sản xuất đã lỗi thời.

Sản xuất phân đạm

Tại Trung Quốc, hầu hết amoniăc đều được chế biến thành các sản phẩm cuối dòng mà không đưa ra giao dịch trên thị trường quốc tế. Ngoài nguyên liệu amoniăc, hiện ngành sản xuất phân bón Trung Quốc có 5 dạng sản phẩm phân đạm chính: urê, amoni bicacbonat, amoni clorua, amoni nitrat và amoni sulphat.

Sản lượng phân đạm của Trung Quốc năm 2016 đạt 41,36 triệu tấn, trong đó sản lượng urê chiếm khoảng 69%, tiếp theo là amoni clorua (6,7%), amoni sulphat (3,9%), amoni nitrat (3,5%) và amoni cacbonat (3,2%).

Trung Quốc là nước sản xuất urê lớn nhất thế giới và đã sản xuất khoảng 62 triệu tấn sản phẩm này trong năm 2016, tương đương 28,5 triệu tấn N.

Trong 10 năm qua, công suất urê của Trung Quốc đã tăng trưởng mạnh với tốc độ tăng trung bình 5%/năm. Năm 2015, công suất urê tại đây đạt 85 triệu tấn, chiếm khoảng 40% tổng công suất urê toàn cầu. Trong khi đó, công suất urê của Trung Quốc năm 2000 chỉ mới chiếm khoảng 25% tổng công suất urê toàn cầu.

Sự tăng trưởng mạnh mẽ của công suất urê tại Trung Quốc đã được hỗ trợ nhờ nguồn cung nguyên liệu than dồi dào và nguồn vốn tương đối sẵn có cho các dự án urê cũng như các dự án cần nhiều vốn đầu tư khác.

Tuy nhiên, năm 2016 công suất urê của Trung Quốc đã giảm 4,4%, xuống chỉ còn 81 triệu tấn, chủ yếu là do những cải cách cơ cấu nguồn cung phân bón mà chính phủ nước này thực hiện đã đẩy nhanh quá trình đóng cửa các doanh nghiệp phân bón kiểu “xác chết”.

LH

Theo Chemistry & Industry, 12/2017