VINACHEM

Các công ty dầu mỏ quốc gia tại khu vực Trung Đông đang tham gia ngày càng sâu vào sản xuất hóa chất ở những quy mô mà trước đó họ chưa từng thử nghiệm, mặc dù đã có kinh nghiệm triển khai nhiều dự án lớn.

Công ty Saudi Aramco tại Arập Xê-út mới đây đã cam kết sẽ đầu tư 100 tỷ USD vào các dự án hóa dầu trong thời gian hơn 10 năm tới. Chỉ riêng số vốn đầu tư này đã bằng một nửa tổng vốn đầu tư mà các công ty hóa chất đã chi ra tại Mỹ trong thời kỳ phát triển mạnh mẽ của ngành sản xuất khí đá phiến vào thập niên 2010.

ở trong nước, Công ty Saudi Aramco có kế hoạch xây dựng một nhà máy crăcking etylen cùng với Công ty Total của Pháp. Hiện nay, Saudi Aramco đang cùng Công ty Sabic (thuộc sở hữu nhà nước) xây dựng một tổ hợp sản xuất hóa chất từ dầu mỏ, hai công ty đang bàn bạc kế hoạch sát nhập với nhau.

ở nước ngoài, Saudi Aramco đang xây dựng một trong những tổ hợp lọc dầu và sản xuất hóa chất lớn nhất thế giới tại ấn Độ với tổng vốn đầu tư 44 tỷ USD. Công ty cũng dự định sẽ xây dựng một dự án sản xuất etylen và hydrocacbon thơm tại Port Athur, Texas (Mỹ).

Công ty Dầu mỏ quốc gia Abu Dhabi (Các Tiểu vương quốc Arập thống nhất) đang đầu tư 45 tỷ USD vào các dự án sản xuất hóa chất cùng với các đối tác khác nhau. Mục đích của Công ty là đến năm 2025 sẽ tăng gấp ba công suất các sản phẩm cuối dòng của nhà máy lọc dầu Ruwai tại Các Tiểu vương quốc Arập thống nhất. Một phần của kế hoạch này là nhà máy crăcking mới và tổ hợp sản xuất các sản phẩm dẫn xuất, liên doanh với Công ty Borealis (Áo).

Tại Diễn đàn Hóa dầu và hóa chất Vùng Vịnh tháng 11/2018 ở Dubai (Các Tiểu vương quốc Arập thống nhất), giám đốc Công ty Aramco cho biết Công ty của ông nhìn nhận hóa chất là một trong những thị trường tốt nhất của mình. Đến năm 2030, dự kiến sản xuất hóa chất sẽ chiếm một phần ba trong mức tăng trưởng của nhu cầu dầu mỏ.

Công ty tư vấn Nexant chỉ ra rằng, các dự án ngày nay của Trung Đông đã được lập kỹ lưỡng hơn những dự án được triển khai trong thời kỳ phát triển mạnh mẽ của khu vực này vào thập niên trước. Khi đó, các dự án được lập ra với ý định chuyển hóa etan thành những sản phẩm có thể xuất khẩu, như polyeste và etylen glycol.

Nhưng ngày nay các nhà máy cung cấp etan chỉ vận hành ở công suất thấp, các dự án mới đều sử dụng những nguyên liệu nặng hơn như naptha và dầu thô. Điều đó có nghĩa là sẽ có thêm nhiều đồng sản phẩm như propylen và hydrocacbon thơm - thêm cơ hội để gia tăng giá trị bằng cách sản xuất hóa chất chuyên dụng. Ví dụ, Công ty Sadara Chemicals (liên doanh mới đây giữa Aramco và Dow Chemical) đã trở thành nhà sản xuất các hóa chất polyuretan hàng đầu trên thế giới.

Xu hướng sản xuất hóa chất từ dầu mỏ cũng phù hợp với mục tiêu của các chính phủ Trung Đông là tạo thêm công ăn việc làm cho người dân. Càng xuống phía dưới chuỗi sản phẩm, các công ty sẽ thu được càng nhiều giá trị gia tăng, đồng thời quá trình sản xuất cũng sẽ đòi hỏi nhiều nhân công hơn.

LH

Theo Chemical & Engineering News, 1/2019