VINACHEM

Đáp lại những nhận xét của Công ty phân bón Mosaic (Mỹ), Tập đoàn Phosagro - Tập đoàn sản xuất phân bón của Nga với trụ sở tại Mátxcơva - cũng cho rằng giá phân lân trên thị trường thế giới có thể được hỗ trợ nhờ động thái cắt giảm sản lượng của các nhà sản xuất Trung Quốc.

Phosagro công nhận giá phân lân đã phải chịu áp lực lớn trong nửa đầu năm 2017 do những yếu tố như việc đưa vào vận hành những nhà máy mới ở Mêhicô và khối lượng xuất khẩu từ Arập Xê-út gia tăng. Hơn nữa, Tập đoàn sản xuất phân bón quy mô lớn của Marốc là OCP đang mở rộng hoạt động ở Mêhicô.

Giá phân lân cũng đã phải chịu những áp lực lớn khác khi Trung Quốc gia tăng 25% khối lượng xuất khẩu sản phẩm này trong nửa đầu năm nay.

Tuy nhiên, sản xuất phân lân tại Trung Quốc đang đứng trước khả năng bị cắt giảm tiếp, tạo ra sự hỗ trợ cho giá phân lân trên thị trường quốc tế khi sản phẩm này đang phải chịu áp lực của nguồn cung gia tăng từ các công ty như OCP và Maaden của Arập Xê-út.

Theo Công ty Mosaic, mặc dù xuất khẩu phân lân của Trung Quốc đã tăng mạnh vào đầu năm 2017, nhưng đến cuối năm sẽ giảm, khiến cho tổng khối lượng xuất khẩu năm 2017 chỉ đạt 9 triệu tấn, thấp hơn 500.000 tấn so với năm 2016.

Phó Chủ tịch phụ trách thị trường và phân tích chiến lược của Mosaic cho rằng, nhu cầu phân lân trên chính thị trường Trung Quốc có thể tăng và sẽ tác động đến thị trường thế giới trong vài tháng tới.

Trong lúc này, áp lực tăng giá của nguyên liệu khiến cho các nhà sản xuất Trung Quốc nhiều lúc phải trì hoãn ký các hợp đồng xuất khẩu phân lân.

Công ty Mosaic cho biết, giá phân lân trên thị trường nội địa Trung Quốc hiện cao hơn giá phân lân xuất khẩu của nước này khoảng 10-15 USD/tấn.

Mặt khác, các nhà sản xuất Trung Quốc cũng không có lợi thế cạnh tranh về các nguyên liệu như lưu huỳnh hoặc amoniăc vì phần lớn sản lượng amoniăc tại đây đều được sản xuất từ nguyên liệu than. Trong khi đó, giá than đã tăng trong nhiều tháng trước.

Thực trạng sản xuất phân bón tại Trung Quốc

Năm 2016, công suất phân bón của Trung Quốc đạt 131,67 triệu tấn, sản lượng thực tế đạt 80,1 triệu tấn. Trong khi đó, nhu cầu nội địa tương đối thấp, chỉ đạt 66,1 triệu tấn, vì vậy sản lượng dư thừa lên đến hơn 14 triệu tấn. Tình trạng dư thừa công suất đang trở thành thách thức lớn đối với ngành sản xuất phân bón Trung Quốc trong năm 2017, buộc nhiều doanh nghiệp trong ngành phải cắt giảm sản xuất trong bối cảnh giá bán sản phẩm thấp và lợi nhuận rất thấp.

Mặt khác, xu hướng cắt giảm sản xuất như vậy dẫn đến sản lượng phân bón của Trung Quốc trong năm 2017 thấp hơn. Tình hình này đã hỗ trợ phần nào cho giá phân bón trên thị trường.

Tuy nhiên, nhu cầu phân bón trên thị trường nội địa của Trung Quốc nhìn chung cũng đang giảm. Một mặt, Trung Quốc đang giảm diện tích đất sử dụng cho mục đích nông nghiệp, dẫn đến giảm diện tích đất canh tác và nhu cầu phân bón. Hơn nữa, giá nông sản đi xuống khiến cho người nông dân không còn hứng thú với việc gia tăng diện tích trồng trọt.

Ngoài ra, chính phủ Trung Quốc mới đây đã công bố kế hoạch hạn chế và không tăng lượng sử dụng phân bón. Nhiều phương pháp và thử nghiệm đang được thường xuyên thực hiện nhằm mục đích gia tăng sản lượng cây trồng, tăng hiệu quả sử dụng phân bón, qua đó giảm lượng phân bón sử dụng trên thực tế. Những thử nghiệm này đã cho thấy những kết quả bước đầu. Ví dụ, việc sử dụng màng phủ bằng nhựa đang được áp dụng rộng rãi trên 12% đất nông nghiệp toàn quốc, chúng giúp tăng khoảng 30% sản lượng của một số cây trồng. Đặc biệt, một số giống cây trồng ở các khu vực phía Bắc và phía Nam đất nước đã được cải thiện nên cần ít phân bón hơn. Vì vậy, nhìn chung nhu cầu tiêu thụ phân bón của ngành nông nghiệp trong nước sẽ tiếp tục giảm.

Trong năm qua, chính phủ Trung Quốc cũng đã công bố quyết định loại bỏ một số chính sách ưu đãi đối với ngành sản xuất phân bón. Việc này khiến cho chi phí sản xuất của nhiều nhà sản xuất phân bón tại đây trở nên cao hơn, đồng thời ưu thế cạnh tranh giảm. Chỉ một số ít nhà sản xuất có khả năng tìm được các thị trường xuất khẩu, phần lớn các nhà sản xuất khác chỉ có thể bán sản phẩm ở thị trường trong nước.

Công suất phân bón trên thế giới nhìn chung đã tăng trong năm 2017, khiến cho khối lượng xuất khẩu nhìn chung thấp hơn. Trong bối cảnh đó, các chuyên gia dự báo xuất khẩu phân bón của Trung Quốc có thể giảm 10% trong năm nay.

Giá phân bón tại Trung Quốc đã thể hiện những dấu hiệu hồi phục trong năm 2017 và tăng đến một mức nhất định. Động lực cho xu hướng này là sự tăng giá của một số nguyên liệu sản xuất phân bón như quặng phốtphat, lưu huỳnh, urê và amoniăc lỏng. Hơn nữa, chi phí vận chuyển cũng như giá điện và than tại Trung Quốc đều tăng trong năm 2017.

Yếu tố cuối cùng có ảnh hưởng lớn đến hoạt động sản xuất phân bón tại Trung Quốc là chính sách bảo vệ môi trường ngày càng chặt chẽ hơn. Nhiều nhà sản xuất đang đứng trước khả năng phải cắt giảm sản lượng hoặc phải đóng cửa do các biện pháp quyết liệt của Cục Bảo vệ môi trường. Nhiều nhà sản xuất đã phải thực hiện các biện pháp xử lý phế thải tốn kém, khiến cho chi phí gia tăng và sản lượng giảm.

Những yếu tố nói trên đang ảnh hưởng đến tình hình nhu cầu và cung ứng phân bón tại Trung Quốc trong suốt cả năm. Nhìn chung, có thể nói cả sản lượng, nhu cầu cũng như khối lượng xuất khẩu phân bón của Trung Quốc trong năm 2017 đều giảm đáng kể.

TN

Tổng hợp 8/2017