Sản xuất hóa chất của Mỹ chậm lại do ảnh hưởng của rủi ro suy thoái kinh tế và chính sách tiền tệ

03:24 CH @ Thứ Tư - 04 Tháng Mười, 2023

Sau một năm tăng trưởng tốt, sản xuất công nghiệp của Mỹ đã chậm lại khi bước sang nửa thứ hai của năm 2023.

Trên thực tế, công nghiệp hóa chất Mỹ bắt đầu bộc lộ những điểm yếu từ quý III/2022 và xu hướng này đã trở nên ngày càng rõ rệt trong những tháng cuối năm 2022.

Trong Báo cáo tình hình và triển vọng công nghiệp hóa chất giữa năm 2023, Hội đồng hóa chất Mỹ (ACC) dự báo sản lượng hóa chất của nước này sẽ giảm ở phần lớn các lĩnh vực và nhìn chung sẽ giảm 1,6% trong năm 2023. Nguyên nhân của sự suy giảm này là nhu cầu hóa chất yếu và những rủi ro của suy thoái kinh tế đang ở mức cao. Quá trình hồi phục sau đại dịch COVID-19 đã chững lại và hiện đang có nhiều yếu tố bất ổn trong nửa sau của năm. Các công ty sản xuất đang phải theo sát sao những tác động của chính sách tiền tệ khi Cục Dự trữ liên bang (FED) liên tục tăng lãi suất cơ bản trong những tháng qua. Thị trường đang lo ngại, việc FED tăng lãi suất quá nhanh hoặc quá cao có thể đẩy nền kinh tế Mỹ rơi vào suy thoái.

Nhưng ACC cũng dự báo sản lượng hóa chất của cả nước năm 2024 sẽ hồi phục ở tất cả các lĩnh vực và nhìn chung sẽ tăng 1.2%.  

Năm 2022, số lượng việc làm trong công nghiệp hóa chất Mỹ đã tăng mạnh, tổng cộng đã tăng thêm 18.000 người. Dự kiến, số lượng việc làm trong ngành năm 2023 sẽ giảm 3.000 người và giảm tiếp 1.000 người năm 2024. Trong các ngành công nghiệp của Mỹ, công nhân hóa chất hiện vẫn là những người được trả lương cao nhất.

Theo ACC, tốc độ tăng chi tiêu vốn đầu tư trong ngành hóa chất Mỹ sẽ chậm lại, chỉ còn tăng trưởng 2,4% trong năm 2023, nhưng sau đó sẽ tiếp tục tăng trưởng mạnh (khoảng 3-4%) trong những năm tiếp theo cho đến năm 2026. Đầu tư cho sản xuất bền vững sẽ chiếm tỷ lệ ngày càng lớn trong tổng chi tiêu vốn đầu tư.

Những động lực thị trường

Lĩnh vực sản xuất xe ôtô tiếp tục là thị trường quan trọng đối với ngành sản xuất hóa chất Mỹ, trung bình mỗi chiếc xe sử dụng các sản phẩm hóa chất trị giá 4.000 USD. Trong 3 năm trước, doanh số các sản phẩm hóa chất cho ngành sản xuất xe ôtô đã giảm xuống mức thấp hơn trung bình khi sản xuất xe ôtô suy giảm vì chịu tác động của đại dịch COVID-19 và tình trạng thiếu chip bán dẫn, nhưng trong năm nay lượng tồn kho các sản phẩm hóa chất cho lĩnh vực này đã giảm mạnh nhờ lượng bán xe ôtô tăng trở lại. Hơn nữa, trong năm 2022 nhu cầu xe ôtô đã bị kìm hãm do chi phí vay cao và những bất ổn về tình hình kinh tế. Các chuyên gia thị trường dự báo doanh số xe ôtô tại Mỹ sẽ tăng đến 15 triệu chiếc trong năm 2023 và 15,4 triệu chiếc trong năm tiếp theo. Bên cạnh đó, các loại xe ôtô điện sử dụng nhiều sản phẩm hóa chất sẽ tiếp tục tăng thị phần trên thị trường xe ôtô.

Hoạt động xây dựng nhà là lĩnh vực thị trường quan trọng khác đối với các sản phẩm hóa chất. Trong vài năm trước, hoạt động xây nhà tại Mỹ đã tăng mạnh nhờ xu hướng làm việc tại nhà trong thời gian đại dịch, nhưng hiện nay lĩnh vực này đang chịu ảnh hưởng của chính sách tăng lãi suất do Cục Dự trữ liên bang Mỹ ban hành. Số lượng nhà bắt đầu xây mới đã giảm trong năm 2022, đây là lần giảm đầu tiên kể từ cuộc khủng hoảng nhà ở năm 2009. Trong thập niên qua, nhiều người dân đã vay cấm cố thế chấp với lãi suất thấp để mua và xây nhà, nhưng lãi suất tăng cao hiện nay đang làm nản lòng những người có ý định đổi nhà mới. ACC dự báo, số lượng nhà bắt đầu xây mới tại Mỹ sẽ giảm xuống 1,32 triệu trong năm 2023, sau đó tiếp tục giảm nhẹ xuống 1,31 triệu trong năm 2024.

Thương mại hóa chất   

Xu hướng mở rộng hoạt động kinh tế ở châu Á-Thái Bình Dương, đặc biệt là Ấn Độ, đang bù đắp một phần cho sự tăng trưởng GDP yếu hơn ở châu âu, Nhật Bản, Bắc Mỹ và Nam Mỹ. Các chuyên gia kinh tế cho rằng, tăng trưởng kinh tế toàn cầu sẽ giảm nhẹ xuống 2,3% trong năm 2023, sau đó sẽ tăng nhẹ đến 2,6% trong năm 2024. Với sự tăng trưởng kinh tế yếu hơn và xu hướng giảm chi tiêu cho hàng hóa, tăng trưởng của sản xuất công nghiệp toàn cầu sẽ chậm lại, chỉ còn đạt 0,7% trong năm 2023. Tăng trưởng của khối lượng thương mại toàn cầu cũng sẽ chậm lại, chỉ còn đạt 1,5%. 

Đối với năm 2024, các chuyên gia kinh tế dự báo khối lượng sản xuất và thương mại toàn cầu sẽ tăng trưởng 2,5% và 3,1% tương ứng.

Những yếu tố quan trọng cho tăng trưởng trong tương lai     

 Nếu vượt qua những đợt suy yếu ngắn hạn, triển vọng tăng trưởng của công nghiệp hóa chất Mỹ vẫn rất mạnh nhờ những yếu tố nền tảng mạnh như nguồn cung năng lượng có tính cạnh tranh cao, nền tảng sản xuất mạnh trong nước và sự trỗi dậy của sản xuất công nghiệp trong nước nhờ những nỗ lực của chính phủ với mục đích hỗ trợ năng lượng sạch và xây dựng cơ sở hạ tầng.     

Theo ACC, để nâng cao năng lực cạnh tranh của đất nước và dịch chuyển sản xuất trở về nước từ những nơi như Trung Quốc, các công ty hóa chất cần phải sản xuất ở Mỹ nhiều hơn. Việc đó sẽ giúp đạt được các mục tiêu ưu tiên quốc gia như tính độc lập về năng lượng, tăng cường sức cạnh tranh với các nước khác trong những công nghệ quan trọng như sản xuất chất bán dẫn cao cấp, sản xuất pin và các thành phần cho xe ôtô điện.

ACC cho rằng, các nhà hoạch định chính sách của Mỹ có thể hỗ trợ ngành sản xuất hóa chất bằng cách cải thiện chương trình quản lý hóa chất của Cục Bảo vệ môi trường (EPA), qua đó hỗ trợ việc sử dụng những sản phẩm hóa chất hiện có cũng như phát triển các sản phẩm hóa chất mới. Một điều cũng rất quan trọng là các cơ quan chính phủ cần giải quyết các vấn đề trong chuỗi cung ứng bằng cách chấp thuận các chính sách vận chuyển hiện đại đối với đường sắt, tàu biển và xe tải.