VINACHEM

Ngày 22/3/2018, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã ký bản ghi nhớ sắc lệnh áp thuế lên tới 60 tỷ USD đối với hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc nhằm trừng phạt nước này do các hành động đánh cắp tài sản trí tuệ và bí mật thương mại của các công ty Mỹ.

“Đây là bước đi đầu tiên trong nhiều hành động thương mại”, ông Trump nói khi ký bản ghi nhớ.

Các biện pháp nói trên được đưa ra sau khi Đại diện Thương mại Mỹ mở cuộc điều tra căn cứ theo điều 301 của Luật thương mại Mỹ nhằm vào các hoạt động thương mại không lành mạnh của Trung Quốc đối với Mỹ.

Mỹ cáo buộc các hành vi thương mại không lành mạnh như trên là nguyên nhân dẫn tới thâm hụt thương mại của Mỹ với Trung Quốc đạt mức kỷ lục 375 tỷ USD trong năm ngoái. “Đó là con số lớn nhất với bất kỳ quốc gia nào trong lịch sử thế giới. Nó vượt ra ngoài tầm kiểm soát”, ông Donald Trump nhấn mạnh. Theo Đại diện Thương mại Mỹ, thâm hụt thương mại dài hạn “ở một mức độ nào đó phản ánh sự méo mó của thị trường” và điều này “đang có ảnh hưởng tiêu cực đến lao động và doanh nghiệp Mỹ”.

Sắc lệnh thương mại mới đã làm trầm trọng hơn nỗi lo về một cuộc chiến tranh thương mại toàn cầu. Trước đó, ngày 8/3/2018 Tổng thống Mỹ đã ký sắc lệnh áp thuế đối với nhôm và thép nhập khẩu.

Đáp lại tuyên bố ngày 22/3 của Mỹ, Trung Quốc đã đe dọa sẽ thực hiện các biện pháp trả đũa nhằm vào hàng hóa của Mỹ như hoa quả tươi, quả hạch, rượu nho,.... với giá trị khoảng 3 tỷ USD.

Trong tuyên bố của mình, Đại sứ quán Trung Quốc tại Mỹ khẳng định, nếu Mỹ khởi xướng một cuộc chiến tranh thương mại thì Trung Quốc sẽ chiến đấu đến cùng để bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình.

Thương mại hóa chất Mỹ - Trung

Khác với toàn bộ lĩnh vực sản xuất nói chung, cán cân thương mại hóa chất giữa hai quốc gia trong năm 2017 tương đối cân bằng:

Hóa chất hiện chiếm khoảng 10% tổng giá trị xuất khẩu của Mỹ sang Trung Quốc trong năm 2017. Tỷ lệ này sẽ tăng lên đến 14% nếu tính cả chất dẻo. Năm 2017, Mỹ đã xuất khẩu 21,5 tỷ USD hóa chất và chất dẻo cũng như 19,5 tỷ USD hàng hóa nông sản sang Trung Quốc.

Theo các chuyên gia Hiệp hội Hóa chất Mỹ (ACC), do các hoạt động trên thực tế thường xuyên thay đổi nên khó có thể ước tính chính xác tác động của các mức thuế mới đối với công nghiệp hóa chất nước này. ACC sẽ sớm lập một tổ chuyên gia để đánh giá tình hình. Trước đó, ACC đã lên tiếng phản đối việc Mỹ áp thuế thép và nhôm cũng như rút khỏi Hiệp định thương mại tự do Bắc Mỹ (NAFTA).

Nhưng ngay cả trước khi có những tuyên bố áp thuế mới của Mỹ, thương mại hóa chất giữa hai quốc gia đã bị tổn thương bởi các tranh chấp thương mại. Tháng 3/2018, Trung Quốc đã buộc tội Mỹ, Đài Loan và Hàn Quốc bán phá giá styren vào nước mình. Bộ Thương mại Trung Quốc yêu cầu các nhà sản xuất từ những quốc gia nêu trên phải trả tiền đặt cọc trong trường hợp phán quyết cuối cùng sẽ xác nhận việc bán phá giá là có thật.

LH

Theo Chemical & Engineering News, 4/2018