VINACHEM

Muỗi là một trong những con vật nguy hiểm nhất trên hành tinh chúng ta. Mỗi năm, muỗi đã giết chết ít nhất 700.000 người trên thế giới bằng cách truyền các bệnh lây nhiễm qua các vết đốt của chúng.

Bộ Quốc phòng Mỹ cũng đang tìm kiếm phương pháp chống muỗi mà không cần phun thuốc để sử dụng cho binh sĩ của mình. Nay các nhà nghiên cứu tại Đại học Brown (Rhode Island, Mỹ) có thể đã tìm ra một phương pháp như vậy. Họ thông báo 1 lớp graphen oxit dày 1 mm có thể ngăn cản muỗi Aedes aegypti - loại muỗi mang bệnh sốt vàng da.

Trong một bài báo mới công bố, các nhà khoa học tại Đại học Brown cho biết, lớp graphen có thể tạo ra hàng rào bảo vệ kép chống muỗi một cách hiệu quả. Một mặt, lớp vật liệu siêu mỏng này hoạt động như rào chắn vật lý không cho muỗi đốt xuyên qua. Mặt khác, các thí nghiệm cho thấy graphen cũng phong tỏa các tín hiệu hóa học mà muỗi sử dụng để nhận biết mùi mồ hôi, nhờ đó làm giảm ham muốn hút máu của chúng.

Theo các nhà khoa học nói trên, họ đã làm việc với các loại sợi được kết hợp graphen như rào chắn chống các hóa chất độc hại, vì vậy họ đã nảy ra ý tưởng là graphen cũng có thể có tác dụng bảo vệ chống muỗi đốt. Để thử nghiệm ý tưởng này, các nhà nghiên cứu đã đề nghị một số người tình nguyện để cho muỗi đốt lên bàn tay đặt trong thùng kín có muỗi. Sau đó họ so sánh số vết muỗi đốt trên cùng một diện tích da trần, da phủ vải tẩm phomat và da phủ vải tẩm phomat nhưng bọc bên trên bằng một lớp màng graphen oxit. Graphen oxit là dẫn xuất của graphen, có thể được tạo thành những màng mỏng đủ lớn cho những ứng dụng ở quy mô lớn.

Khi đánh giá kết quả thử nghiệm, các nhà khoa học đã dễ dàng nhận thấy graphen có tác dụng chống muỗi đốt như thế nào. Bàn tay những người tình nguyện được bọc vải tẩm phomat và phủ lớp màng graphen oxit khô đã không bị một vết đốt duy nhất nào, trong khi đó những bàn tay trần và bàn tay bọc vải tẩm phomat đã trở thành những “bữa tiệc” cho muỗi. Điều đáng ngạc nhiên hơn nữa là, những con muỗi đã hoàn toàn thay đổi hành vi của chúng trước những bàn tay được bọc vải phủ lớp màng graphen oxit, chúng thậm chí không đậu trên những bàn tay đó. Phát hiện này khiến các nhà khoa học suy nghĩ về việc có một hàng rào hóa học ngăn không cho muỗi nhận biết có da người ở dưới lớp graphen oxit. Để xác nhận ý tưởng đó, các nhà khoa học đã nhỏ vài giọt mồ hôi người lên phía bên ngoài hàng rào graphen oxit. Họ nhận thấy những con muỗi đã kéo đến chỗ đó cũng nhiều như khi bị thu hút bởi bàn tay trần.

Những thí nghiệm khác cho thấy lớp graphen oxit cũng có tác dụng một phần như rào chắn vật lý chống muỗi đốt. Sử dụng một chiếc kim cực mỏng làm vòi và tiến hành mô phỏng quá trình đốt trên máy vi tính, các nhà nghiên cứu đã chứng minh những con muỗi không thể tạo ra lực đủ mạnh để đâm vòi xuyên qua lớp graphen oxit. Nhưng việc này chỉ có tác dụng khi lớp graphen oxit khô. Khi lớp phủ này bị ướt, các con muỗi có thể đốt xuyên qua. Tuy nhiên, một dạng graphen oxit khác với hàm lượng oxy thấp hơn đã được chứng minh là có thể ngăn muỗi đốt cả ở trạng thái khô và ướt.

Nghiên cứu trên cho thấy, nếu được xử lý thích hợp, lớp lót graphen oxit có thể được sử dụng để sản xuất quần áo chống muỗi.

HV

Theo ScienceDaily, 8/2019