VINACHEM

Nhiều nghiên cứu trước đây đã cho thấy, việc giảm ô nhiễm không khí sẽ giúp bảo vệ cuộc sống và sức khỏe của con người cũng như tăng năng suất lao động. Nhưng theo một nghiên cứu mới đây, cây trồng cũng sẽ được hưởng lợi nhiều nếu ô nhiễm không khí giảm.

Kết quả phân tích các dữ liệu về năng suất thu hoạch cây trồng tại California (Mỹ) cũng như hàm lượng ôzôn có hại gần mặt đất và nhiệt độ không khí cho thấy, khi chất lượng không khí được cải thiện trong thời gian từ 1980 đến 2015, năng suất thu hoạch cây trồng nông nghiệp tại đây đã tăng, tạo ra nhiều lương thực thực phẩm hơn và mang thêm hàng tỷ USD thu nhập cho người nông dân. Sự gia tăng năng suất thu hoạch này được thể hiện mạnh nhất ở một số nông sản hàng hóa như nho và các cây quả hạnh.

Phần lớn các nghiên cứu về tác động của ô nhiễm không khí và biến đổi khí hậu đối với nông nghiệp thường tập trung vào những loại cây gieo trồng hàng năm như ngô, lúa mì, đậu nành. Những loại cây lương thực chính này cung cấp phần lớn năng lượng cho người dân trên thế giới, vì chúng là cây trồng hàng năm, chín nhanh và chi phí gieo trồng tương đối rẻ, chúng có thể được gây giống mới hoặc biến đổi gen để chịu được biến đổi khí hậu.

Nhưng phần lớn nhu cầu dinh dưỡng của con người ngày nay được đáp ứng bởi những cây trồng lâu năm cung cấp trái cây và rau xanh. Những loại cây trồng này ngày càng được xem như yếu tố thiết yếu đối với sức khỏe của chúng ta. Vì vậy, điều quan trọng là cần phải hiểu chúng đang bị ảnh hưởng như thế nào do ô nhiễm không khí và biến đổi khí hậu. Tuy nhiên, khảo sát các loại cây trồng như vậy không phải là dễ dàng, một phần vì chúng rất đa dạng và phân bố trên toàn thế giới. Đó là những cây trồng lâu năm, cung cấp những nông sản hàng hóa như quả hạnh, măng tây, dâu tây, cà phê, sôcôla,...

Cây trồng lâu năm có thể sống đến 20-30 năm. Chúng không thể thay đổi nhanh để thích ứng với biến đổi khí hậu như cây trồng hàng năm. Do đó, cây trồng lâu năm dễ bị tổn thương hơn.

Năm 2011, các nhà nghiên cứu tại Viện Môi trường Woods, Stanford (Mỹ), đã phân tích tác động của sự gia tăng nhiệt độ đối với năng suất thu hoạch cây trồng, nhưng họ không phát hiện thấy xu hướng rõ ràng nào. Nay các nhà khoa học Đại học California (Mỹ) đã đánh giá lại xem có những thay đổi nào đã diễn ra trong các thập niên qua. Họ cũng đưa yếu tố chất lượng không khí vào đợt khảo sát của mình, vì hàm lượng ôzôn trong không khí California đã giảm đáng kể từ thập niên 1980.

Các nhà khoa học tại Đại học California cho rằng, nghiên cứu của họ mở ra phương pháp để phát hiện mối liên hệ giữa năng suất cây trồng với hệ thống năng lượng của California, vì từ nhiều năm nay tiểu bang này đang nỗ lực hướng đến mục tiêu trung lập về phát thải CO₂ vào năm 2045.

ôzôn được tạo thành bởi các phản ứng trong khí quyển với các chất gây ô nhiễm như oxit nitơ đã thoát ra trong quá trình đốt nhiên liệu hóa thạch. Các nhà khoa học muốn tìm hiểu xem quá trình giảm phát thải cacbon của nền kinh tế California có thể ảnh hưởng đến ngành nông nghiệp thông qua mối liên kết với ôzôn như thế nào.

Các nhà khoa học cho biết, họ rất ngạc nhiên nhận thấy ảnh hưởng của ô nhiễm không khí giảm đối với cây trồng nông nghiệp, đặc biệt là nho và các loại cây trồng quả hạch. Trên thực tế, sự cải thiện tình hình ô nhiễm ôzôn tại California đã có tác động lớn đối với cây trồng. ước tính sơ bộ cho thấy, hàm lượng ôzôn cao vào thập niên 1980 đã khiến cho người nông dân trồng nho ở đây mất đi thu nhập hàng năm khoảng 1 tỷ USD. Nghiên cứu của các nhà khoa học tại Đại học California cũng cho thấy vẫn còn nhiều tiềm năng cải thiện ở một số khu vực như thung lũng San Joaquin, vùng nông nghiệp quan trọng với hàm lượng ôzôn hiện vẫn tương đối cao.

Năng suất thu hoạch của phần lớn cây trồng không bị ảnh hưởng nhiều bởi sự gia tăng nhiệt độ như các mô hình về biến đổi khí hậu đã dự báo. Tuy nhiên, năng suất thu hoạch của các loại cây quả hạnh sẽ giảm 10% nếu nhiệt độ trung bình tăng 2^oC .

LH

Theo Chemical & Engineering News, 3/2020